Informacija o epidemiji Q groznice u selu Noćaj, opština Sremska Mitrovica

     Dana 01. 02. 2012. godine, na osnovu prijava zaraznih bolesti i rezultata laboratorisjkog ispitivanja, prijavljena je epidemija Q groznice u selu Noćaj, opština Srremska Mitrovica.  U periodu od 30.01-01.02.2012.god Centar za kontrolu i prevenciju bolesti Zavoda za javno zdravlje S.Mitrovica je dobio zvanične prijave Q groznice za 29 pacijenata iz sela Noćaj Opština Sremska Mitrovica. Od 29 zvanično registrovanih, trenutno je 14 lica  hospitalizovano na infektivnom i internom odeljenju Opšte bolnice u Sremskoj Mitrovici. Kod većine obolelih je dijagnostikovana atipična pneumonija. U toku je epidemiološko i laboratorijsko ispitivanje za još nekoliko obolelih lica sa sumnjom na na Q groznicu. Jedan broj obolelih navodi da je među članovima njihove porodice bilo bolesnih sa sličnim simptomima ali da se nisu javili lekaru. Realan broj obolelih je veći s obzirom da bolest prolazi asimptomatski i subklinički kod značajnog broja inficiranih lica. Među obolelima je i jedno lice iz sela Ogar, opština Pećinci, koje negira da je u skorije vreme bio u selu Noćaj, ali u svom domaćinstvu čuva ovce.
     Najveći broj obolelih razboleo se u periodu 21-28. 01. 2012. godine sa simptomima  povišene telesne temperature, glavobolje groznice, kašlja, i malaksalosti. Na RTG snimku većine obolelih dijagnostikovana je  atipična pneumonija. 30.01.2012. u cilju epidemiološkog istraživanja uzorkovana je krv kod 10 pacijenata sa tipičnom kliničkom slikom iz Noćaja, i svi uzorci su  poslati u Referentnu laboratoriju za Q groznicu u Zrenjaninu. Takodje su uzeti brisevi grla i nosa na grip i krv na serološke i virusološke pretrage kod još 4 pacijenta koji su poslati u IZJZ Vojvodine.
     Dana 01 02 2011 dobijeni su rezultati na osnovu kojih se može zaključiti da je Q groznica potvrdjena kod 7 od 10 ispitivanih uzoraka seruma dok je kod jednog uzorka rezultat graničan (lice iz sela Ogar) a ostali su negativni.
     Oboleli su iz različitih domaćinstva iz Noćaja od kojih neki oboleli imaju stoku u privatnom vlasništvu, a neki nisu imali nikakav kontakt sa stokom.
     Pretpostavljeni put širenja oboljenja je direktan kontakt sa zaraženim životinjama pri jagnjenju, teljenju, pri obradi kože, krzna, vune, mesa kroz povrede na koži i sluzokoži kod obolelih koji su imali kontakt sa stokom u periodu od 1 do 7 januara 2012.godine.
     Kako jedan broj obolelih ne navodi bilo kakav kontakt sa stokom, pretpostavlja se da je do zaražavanja došlo aerogeno udisanjem kontaminirane prašine i to u periodu oko Nove godine i Božića, što odgovara prosečnom inkubacionom periodu za ovu bolest.
     Većina obolelih navodi podatak da su bili na  turniru u malom fudbalu, u Noćaju koji se održavao od 04.01.- 07.01.2012.godine u sportskoj hali koja može da primi oko 400 ljudi ( prisustvovalo oko 200 lica mahom iz Noćaja ali i ostalih sela). Ventilacija u hali je prirodna, a grejanje se održava kaloriferima koji duvaju i kovitlaju prašinu koja se unosi na obući i odeći posetioca, te je moguće da je upravo tada došlo do ekspozicije većine obolelih. U blizini ove sportske sale, nalaze se domaćinstva koja uzgajaju stoku na otvorenom, od kojih su neka nedavno nabavila stoku i prijavila da je bilo jagnjenja. Kako smo saznanli, nije neuobičajeno da se posteljica ovaca, koza , krava baca na đubrište u samom selu ili u kanale, dakle, ne vrši se dezinfekcija i uakopavanje. Odeće se nakon rada u staji nejčešće, ne presvlači. Nije uobičajeno da seljani koriste lične mere zaštite pri radu sa stokom.  Podatak o koriščenju termički neobrašenih namirnica (mleka i sira) od obolelih nije dobijen, ali u razgovoru sa meštanima, saznajemo da nije retkost da se u selu pravi i konzumira mladi sir od nekuvnog mleka iz domaće radinosti.
     Kao jednu od mera za suzbijanje epidemije, Zavod za javno zdravlje Sremska Mitrovica je u cilju edukacije stanovništva o bolesti, načinu širenja i merama prevencije podelio agitku sa osnovnim informacijama o Q groznici na više punktova u selu i najavio predavanje na temu Q groznice za stanovništvo.
     Zavod za javno zdravlje Sremska Mitrovica je o izvršenom epidemiološkom ispitivanju obavestio nadležne organe: Republičku veterinarsku inspekciju, Pokrajinsku sanitarnru inspekciju, lokalnu samoupravu, Institut za javno zdravlje Vojvodine kao i Institut za javno zdravlje Srbije, a sve u cilju zajedničkih aktivnosti i suzbijanja epidemije.
     U toku je epizotiološko istraživanje i uzorkovanje krvi životinja koje su u domaćinstvima obolelih (8 ciljanih domaćinstava), a izveštaj Naučnog instituta za veterinarstvo Novi Sad očekuje se u narednim danima.